Bağlam Dergisi

Metin Uca (1961- 2023) 1961 yılında Hakkarili bir baba ve Söğütlü bir annenin büyük çocuğu olarak İstanbul’da dünyaya geldi. Küçük bir bürokrat ailesinin çocuğu olarak ömrünün büyük bölümünü Ankara ve İstanbul’da geçirdi.  İlk, Orta ve Lise eğitimini Ankara’da tamamlayan Uca, Kimya Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Tiyatro ve gazetecilik eğitimi aldı. Van Erciş’te askerliğini tankçı asteğmen olarak yapan Uca, 1987 yılında Anadolu Ajansı’nın sınavını kazanarak muhabirlik hayatına başladı. Çok sayıda gazetecilik ve televizyonculuk ödülünün sahibidir.  1999 – 2000 yıllarında TRT’ de televizyoncu olarak çalışmaya başladı ve kuruluşundan itibaren Kanal D Ankara bürosunda muhabir olarak görev yaptı. Anadolu Ajansı, TRT, Kanal D, Milliyet EP Dergisi, Show TV, ATV ve Star televizyonlarında muhabir ve programcı olarak çalıştı.1999 yılından itibaren kendi özgün sabah programları, yarışma programları ve sahne gösterileri ile İstanbul’da çalışmaya başladı.  Geniş toplumsal kesimler...

Sait Faik Abasıyanık (1906-1954) Sait Faik Abasıyanık, 18 Kasım ya da 22-23 Kasım 1906 tarihinde Adapazarı'nda dünyaya geldi. Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından biri olarak kabul edilen Sait Faik, hikâye ve roman yazarı olarak tanınır. Edebiyat dünyasına getirdiği yeniliklerle çağdaş Türk hikâyeciliğine büyük katkılarda bulunmuştur. Gençlik yıllarında İstanbul Erkek Lisesi'nde eğitim gördü ve daha sonra Bursa Lisesi'ne geçti. Yazı hayatına başlamadan önce çeşitli okullarda eğitim aldı. Yazmaya olan ilgisi, özellikle hikâyeler ve şiirler yazarak çeşitli dergi ve gazetelere göndermesiyle belirginleşti. İlk yazılarını 1920'lerin sonlarında kaleme aldı ve 1929'da "Uçurtmalar" adlı hikâyesiyle dikkat çekti. Türk edebiyatında kendine özgü bir üslup geliştirdi ve eserlerinde genellikle şehirli alt sınıfın yaşamını ve insanın iç dünyasını ele aldı. Sait Faik'in yazdığı hikâyeler genellikle insan psikolojisi üzerine odaklanırken, aynı zamanda doğayı ve ...

Victor Hugo (1802-1885) Victor Marie Hugo, 26 Şubat 1802 tarihinde Besançon, Fransa'da doğdu. Joseph Léopold Sigisbert Hugo ve Sophie Trébuchet'in üçüncü oğlu olarak dünyaya geldi. Ailesi, Hugo'nun çocukluğunda Fransa'da siyasi karmaşanın hüküm sürdüğü bir dönemde, Napolyon'un hükümetinin ve Bourbon Monarşisi'nin değişkenlik gösterdiği bir atmosferde yaşıyordu. Babası, askeri bir subay olarak görev yaptığı için aile sık sık taşındı. Hugo'nun gençliği, ailesinin politik ve dini görüşlerinin Fransa'daki egemenlik mücadelelerini yansıttığı bir dönemde geçti. İlk başlarda kral yanlısı bir tutum sergileyen Hugo, yıllar içinde görüşlerini değiştirdi ve tutkulu bir cumhuriyet destekçisi haline geldi. Edebiyat kariyerine, annesinin yönlendirmesiyle başlamış ve ilk eserleri, krala bağlılık ve Katolik Kralcı görüşlerini yansıtıyordu. Gençliğinde Adèle Foucher ile olan aşkı, annesinin isteğine karşı gelerek evliliğe dönüştü. Evlilikleri, çocukluk arkadaşı olan Adèl...

Annie Ernaux (1940- ...) Annie Ernaux, 1 Eylül 1940'ta Lillebonne, Fransa'da işçi sınıfından bir ailede dünyaya geldi. Çocukluğu küçük bir Normandiya kasabası olan Yvetot'ta geçti. Ailesi, Yvetot'a taşındıktan sonra bakkal işletmeye başladı. Annie, bu işletmede tek çocuk olarak büyüdü. Özel bir Katolik Okulu'nda eğitim gördü ve ardından Rouen ve Bordeaux üniversitelerinde edebiyat öğrenimi aldı. Üniversite yıllarında sürrealizm üzerine bir tez yazdı ve çeşitli önemli yazarları, filozofları okuyarak edebiyat dünyasına olan ilgisini geliştirdi. 1964 yılında Philippe Ernaux ile evlendi ve bu evlilikten iki oğlu oldu. Ancak, 1985 yılında boşanma ile sona erdi. Ernaux, öğrencilik yıllarında tanıştığı Philippe ile geçen yıllarda yaşadığı evlilik, aile ilişkileri ve toplumsal konulara dair eserlerinde önemli malzeme bulmuştur. Mezuniyetinin ardından uzun yıllar edebiyat öğretmenliği yaptı ve 2000 yılına kadar Ulusal Uzaktan Eğitim Merkezi'nde çalıştı. Amerikan kolejler...

Ayşegül Devecioğlu (1956-...) Ayşegül Devecioğlu, 1956 yılında Ankara'da doğdu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde eğitim görmüş, ancak eğitimini tamamlamadan okuldan ayrılmıştır. Üniversite yıllarında Devrimci Yol hareketine katılmıştır. 1976 yılında, devrimci hareket militanı Behçet Dinlerer ile evlenmiş ve Ali Fuat adında bir oğlu olmuştur. Maalesef, Behçet Dinlerer 12 Eylül darbesinin ardından Devrimci Yol'a yönelik gerçekleşen 'Demir Yumruk Operasyonu' sırasında gözaltına alınmış ve Ankara Emniyeti'nde işkence gördükten sonra yaşamını yitirmiştir. Bu acı olayın ardından Ayşegül Devecioğlu, bir süre oğlu ile birlikte Edirne'de bir çingene mahallesinde saklanarak yaşamış ve bu dönemdeki deneyimlerini "Ağlayan Dağ Susan Nehir" adlı romanında anlatmıştır. Ayşegül Devecioğlu, 1986'dan itibaren çeşitli yayın organlarında yazılar yazmıştır, bunlar arasında Birikim, Bianet ve Özgür Gündem yer almaktadır. Ayrıca, Barış ve Demokrasi Partisi'nin P...

Oya Baydar (1940-...) Oya Baydar, 1940 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Annesi cumhuriyetin ilk kuşak öğretmenlerinden ilkokul öğretmeni Behice Hanım, babası ise subay Ahmet Cevdet Baydar'dır. Babasının görev yerlerinin değişmesi nedeniyle, çocukluğu Anadolu'nun farklı bölgelerinde geçti, bu da ona genç yaşta farklı yerlerin yaşamını tanıma fırsatı verdi. Lise eğitimini yarı burslu olarak Notre Dame de Sion Fransız Kız Lisesi'nde tamamladı. Lise yıllarında, Fransız yazar Françoise Sagan'ın "Bonjour Tristesse" adlı romanının etkisiyle ilk romanını yazdı. "Umut Yolu" adını verdiği romanı, Hürriyet gazetesinde "Kalbimin Aradığı Erkek" adıyla tefrika edildi. Lise son sınıf öğrencisi olduğu sırada, "Allah Çocukları Unuttu" adlı gençlik romanını yazarak hem gazetede tefrika ettirdi hem de kitap olarak yayımladı. İlk romanlarını yazdıktan sonra, okulu tamamladı ancak okuldan atılma tehlikesi ile karşılaştı. Üniversite eğitimi almak...

Rıfat Ilgaz (1911-1993) Mehmet Rıfat Ilgaz, 8 Mayıs 1911 tarihinde Cide, Kastamonu'da doğan Türk şair, romancı ve öykü yazarıdır. Ilgaz, özellikle "Hababam Sınıfı" romanı ile tanınmış ve Türk edebiyatına önemli eserler kazandırmıştır. Mehmet Rıfat Ilgaz, yedi kardeşin en küçüğü olarak dünyaya geldi. Doğum tarihi, annesinin ifadesine göre "derin kar" olduğundan kesin olarak belirlenmemiştir, ancak nüfus kaydına 8 Mayıs 1911 olarak geçmiştir. Ortaokulu bitirdikten sonra üniversite okumak istemesine rağmen babasının vefatı nedeniyle Kastamonu Muallim Mektebi'ne katıldı. Mezun olduktan sonra ilkokul öğretmenliği yapmaya başladı ve 1932'de kızı Gönül dünyaya geldi. Ilgaz, öğretmenlik kariyerine Gerede ve Akçakoca'da devam etti. 1933 yılında askere alındı ve 1936'da Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat bölümüne kaydoldu. 1938 yılında mezun olduktan sonra Adapazarı'na atanmasına rağmen, sağlık sorunları nedeniyle öğretmenlik yapamadan İstanbul Yaka...

Oktay Akbal (1923-2015) Mehmet Oktay Akbal, 20 Nisan 1923 tarihinde İstanbul'da doğan Türk gazeteci ve yazardır. Uzun yıllar Cumhuriyet gazetesinde "Evet/Hayır" adlı köşede yazarlık yapmıştır. Mehmet Oktay Akbal, Salih Şahabettin Bey'in oğlu olarak dünyaya geldi. Annesi ise eski vali, siyaset adamı ve yazar Ebubekir Hâzım Tepeyran'ın kızı Vuslat Hanım'dır. İlkokulu Kumkapı'daki Saint Benoit Fransız Lisesi'nde tamamladıktan sonra ortaöğrenimine İstiklal Lisesi'nde devam etti ve bu okulu 1942 yılında bitirdi. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk (1944) ve Edebiyat (1946) fakültelerinde öğrenim gördü. Ancak yükseköğrenimini yarıda bırakarak yazarlık kariyerine yöneldi. Mehmet Oktay Akbal, edebiyat kariyerine ilk adımlarını atarken, 1939 ve 1940 yıllarında Yeni Sabah ve İkdam gazetelerinde çevirileri ve öyküleri yayımladı. Daha sonra 1944 ve 1946 yılları arasında Vakit gazetesinde eleştiriler ve tanıtma yazıları yazdı. Büyük Doğu dergisinde "Dün...

Zülfü Livaneli (1946-...) Ömer Zülfü Livaneli, 20 Haziran 1946 tarihinde Ilgın, Konya'da doğmuş, Türk müzisyen, senarist, politikacı, yazar ve film yönetmeni olarak geniş bir yelpazede faaliyet gösteren ünlü bir sanatçıdır. Zülfü Livaneli'nin aile geçmişi oldukça etkileyici ve dramatik bir hikaye barındırır. Soy ağacı, 1877 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında yaşanan olaylarla şekillenir. Livaneli'nin ailesi, köylerinin Rus ordusu tarafından kuşatılmasının ardından, Rus işgali sırasında ağır eziyetlere maruz kalmıştır. Ancak, bu zorlu dönemde Zülfü Livaneli'nin büyükbabası olan Ömer Bey, oğlu Ömer'i Ahmet Muhtar Paşa'ya teslim etmiştir. Bu karar, ailenin hayatını kurtarmıştır. Ömer Bey'in hayatı, sonunda bir çocukla evlenip Zülfü Livaneli'nin babası olan bir oğul sahibi olmasıyla devam etmiştir. Zülfü Livaneli'nin babası Mustafa Sabri Livanelioğlu, yargı sisteminde önemli bir rol oynamıştır. Zülfü Livaneli, sanat kariyerine müzikle başlamıştır. Fairfax Kons...

Yaşar Kemal (1923-2015) Yaşar Kemal, 6 Ekim 1923 tarihinde Hemite, Osmaniye'de doğan ve Kürt kökenli Türk yazar, şair, roman ve hikâye yazarıdır. Aynı zamanda sosyal aktivist olarak da tanınan Yaşar Kemal, Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından biri olarak kabul edilir ve yaşamı boyunca pek çok ödül kazanmış ve Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilmiştir. Yaşar Kemal, 16 yaşındayken ilk şiiri olan "Seyhan"ı "Görüşler" dergisinde yayımlayarak edebiyat kariyerine ilk adımını atmıştır. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra, Türk folklorü ve kültürüne olan ilgisi onu folklor derlemeleri yapmaya yöneltti. 1940-1941 yılları arasında, Adana Halkevi dergisi tarafından basılan "Ağıtlar" adlı kitabıyla ilk eserini yayımladı. Aynı dönemde, "Pis Hikâye" adlı ilk hikâyesini yazarak edebiyat dünyasına adım atmıştır. Yaşar Kemal'in kariyeri "Bebek" ve "Dükkâncı" gibi öyküleriyle devam etti. 1940'lı yıllarda Adana'da yayımlana...

Hıfzı Topuz (1923-2023) Hıfzı Topuz, 25 Ocak 1923 tarihinde İstanbul'da doğdu. Babası Ahmet Rami Topuz, annesi ise Hadice Melahat Topuz'dur. Eğitim hayatına başarılı bir şekilde devam eden Topuz, 1942 yılında Galatasaray Lisesi'nden mezun oldu. Daha sonra, 1948 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden de başarıyla mezun olmuştur. Eğitimini sürdürmek isteyen Hıfzı Topuz, Strasbourg Üniversitesi'nde devletler hukuku ve gazetecilik alanlarında yüksek lisans yaparak bilgisini derinleştirdi (1957-59). 1960 yılında ise Strasbourg Üniversitesi'nde gazetecilik alanında doktorasını tamamladı Hıfzı Topuz'un kariyeri oldukça etkileyici ve çeşitli alanları kapsamaktadır. Gazetecilik kariyerine Akşam gazetesinde istihbarat şefi olarak başladı ve yazı işleri müdürü olarak görev aldı (1947-58). Aynı zamanda İstanbul Gazeteciler Sendikası'nın kurucularından biri olarak aktif bir rol üstlendi ve sendika başkanlığı görevini üstlendi. Topuz, 1959 yılından 1983 yı...

Orhan Pamuk (1952- ...) Orhan Ferit Pamuk, 7 Haziran 1952 tarihinde İstanbul'da doğan Türk romancıdır. Edebiyat dünyasında pek çok ödül kazanmış, 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü ile onurlandırılmış ve 54 yaşında bu prestijli ödülü kazanan en genç yazarlardan biri olmuştur.  Orhan Pamuk'un kitapları altmış üç dile çevrilmiş, yüzden fazla ülkede okuyucularıyla buluşmuş ve 13 milyonun üzerinde baskı yapmıştır. Bu başarı, onun sadece Türkiye'de değil, tüm dünyada büyük bir edebi etki yaratmasının bir göstergesidir. Ayrıca, 2006 yılında Time dergisi tarafından "dünyanın en etkili 100 kişisi" arasına seçilerek, uluslararası alandaki etkisini bir kez daha kanıtlamıştır. Orhan Pamuk, Nobel ödülünü kazanan ilk Türk yazardır. Pamuk'un eserleri arasında "Sessiz Ev," "Beyaz Kale," "Kara Kitap," "Yeni Hayat," "Benim Adım Kırmızı," "Kar," "Masumiyet Müzesi," "Kafamda Bir Tuhaflık," ve "Kı...